Interview: Thedo Tuinstra

Een moeilijke vraag

“Opa, geloof jij in God?” mijn zesjarige kleinzoon keek mij aandachtig over de etenstafel aan, nadat hij pas uit school was gekomen.

Het gebeurt niet zo vaak dat er zulke directe en indringende vragen op je af komen en bovendien… er wordt een helder en begrijpelijk antwoord van je verwacht.

Ik moest direct denken aan dat jeugdkamp van de Bijbel Club Beweging van Miss Ann en tante Annie Verboom, in Oudemirdum, toen ik als elfjarig jongetje werd uitgenodigd om in de kring van nog een heel stel leeftijdgenoten te vertellen, wanneer ik de Heer Jezus persoonlijk had leren kennen…dat viel nog niet mee…

Wij als doorgewinterde kerkmensen vinden het vaak moeilijk om over je persoonlijk geloof te getuigen ….. En als kind was dat al helemaal niet zo eenvoudig!

Gelovig en christelijk zijn betekende zo vlak na de Tweede Wereldoorlog in de eerste plaats een heleboel dingen doen, die een heleboel gelovigen en christelijke “broeders en zusters plus hun kinderen” ook deden.

Namelijk: twee keer per zondag naar die ene bepaalde gereformeerde kerk, schoolgaan op die ene bepaalde christelijke school, vier keer bidden op school, zes keer bidden voor en na het eten en tenslotte nog een keer voor het slapen gaan, plus nog drie keer per dag uit de bijbel lezen na het eten.

Als je daar de dagelijkse Bijbelverhalen op school en op latere leeftijd de wekelijkse catechisatie plus de knapen/meisjesvereniging bij optelt, dan was het allemaal wel ontzettend overgoten met …..“wat er beslist moest”…..

Daarnaast waren er nogal wat dingen die beslist niet werden gedaan: een kerstboom in december, op zondag schaatsen of zwemmen, naar de bioscoop, leren dansen enz.

Even voorstellen

Maar laat ik me eerst even voorstellen: mijn naam is Thedo Tuinstra, ben in Heerenveen, in Friesland opgegroeid en heb m’n hele leven in het onderwijs gewerkt.

Eerst in het basisonderwijs als meesterrrr… in Leiden en bovenmeester in Veenendaal en later in de directie van het Middelbaar Beroeps Onderwijs hier in Twente, wat na veel fusies nu het ROC van Twente wordt genoemd.

Inspiratie

Hoe komt het eigenlijk dat het geloof nog zo’n belangrijke plaats in mijn leven inneemt en niet naar de “rand van het leven“ is opgeschoven? Dat komt door de mensen die je geïnspireerd hebben, gebeurtenissen die je gevormd hebben en de keuzes die je daardoor maakt.

Mensen die je inspireren leven vaak dicht bij je, letterlijk en figuurlijk, je vrouw, je familie, de kerkgemeenschap waar je je thuis bent gaan voelen. Maar daarnaast voel ik me gezegend door een aantal voorbeelden, rolmodellen, bijzondere mensen.

Nog altijd denk ik aan een leraar (kerk-) geschiedenis, die je echt op een andere manier naar de dingen achter de dingen leerde zien.

Of een dominee Overduin – ja, die schrijver van “Hel en Hemel van Dachau” – waar je als toehoorder zijn geloofswijsheden indronk maar tegelijkertijd ook steeds weer dacht….maar kom mijn ongeloof te hulp…”

Een derde persoon waar ik nog vaak aan terug denk is iemand die nog leeft in Amsterdam. Prof. Johan van Hulst is 106 jaar en nog een krasse baas.

Vorig jaar “speechte” hij nog in DWDD bij Matthijs van Nieuwkerk over zijn verzetsverleden in de Tweede Wereldoorlog, waar hij tegenover de Joodse Schouwburg vele joodse kinderen heeft gered. Voor mijn pedagogiek-studie mocht ik een serie colleges over Martin Buber bij hem volgen over “Ich und Du”.

Het besef dat God daadwerkelijk een persoon is waarmee we een relatie kunnen hebben heeft me sindsdien nooit meer losgelaten, ondanks alle beweringen “dat er wel ‘iets’ zal zijn”.

Persoon? We bidden immers ook steeds: “Onze Vader die in de hemelen zijt”? Dat heeft voor mij te maken met onvoorwaardelijke zorg en aanwezigheid in goede en in kwade dagen, met vertrouwen dat er altijd IEMAND is die je nooit alleen laat. Er is voor mij maar één zinnetje dat daar het beste bij past: Hij, die Persoon, zegent je….

De Kapel

Gezegend voelde ik mij ook toen we hier in Wierden in de Kapel een gemeenschap vonden waar de liturgie echt “gevierd” wordt.

Geloven heeft voor mij ook veel met “verstand” te maken, lezen, denken, oordelen en proberen ernaar te handelen.

Geloven heeft voor mij ook veel met “gevoel” te maken en dat komt nog het meest tot uitdrukking in muziek, samen zingen, luisteren ….Als kind mocht ik al meezingen in het jongenskoor bij de Mattheus passion en toen snapte ik direct dat zoiets als “goddelijke muziek” werkelijk bestaat. De (koor-)muziek heeft me nooit meer losgelaten, tot aan vandaag toe.

Persoonlijk geloof

“To Thee, o Lord, do I lift up my soul” heb ik vaak gezongen en beleefd!

De Russische componist en musicus Rachmaninoff schreef deze mooie hymne en de combinatie van deze woorden en deze muziek geven een stem aan mijn persoonlijke liefde tot God, hoe gebrekkig dan ook!

En dan heb ik het nog niet eens gehad over het “Halleluja-koor” van Händel.

“Geloof is de zekerheid van de dingen die je niet ziet”.

Persoonlijke engel

Aan het slot van dit verhaaltje vertel ik nog even van mijn ontmoeting met een engel….

Medici schrijven het toe aan een soort zuurstoftekort in mijn hersenen, ikzelf ervaar het als “mijn werkelijkheid”. In de eerste dagen na mijn hartstilstand, nu bijna vijftien jaar geleden, was er iemand in de ziekenhuiskamer dag en nacht bij me, om op me te passen, naast alle zorgzame verpleegsters.

Het was mijn persoonlijke engel, ze liet zich zo nu en dan zien als een oud vrouwtje en ze heette Arie. Ze gaf mij het onuitsprekelijke gevoel dat er nog een heel stuk leven voor mij lag en…ik geloofde haar….

Ik wil afsluiten met één van de intiemste koralen
uit de Mattheus passie van Johan Sebastiaan Bach:

Wenn ich einmal soll scheiden,
so scheide nicht von mir,
Wenn ich den Tod soll leiden,
so tritt du dann herfür!
Wenn mir am allerbängsten
wird um das Herze sein,
So reiß mich aus den Ängsten,
kraft deiner Angst und Pein!